Cùng với chữ ký Schnorr, Taproot là một bản nâng cấp công nghệ rất được mong đợi của Bitcoin kể từ khi SegWit được ra mắt. Mục tiêu của Taproot là thay đổi cách thức hoạt động của các tập lệnh của Bitcoin nhằm cải thiện quyền riêng tư, khả năng mở rộng và tính bảo mật. Điều này, và hơn thế nữa, sẽ có thể được thực hiện bằng cách kết hợp Taproot với một bản nâng cấp liên quan gọi là chữ ký Schnorr.
Bất cứ ai đã quen với cộng đồng tiền điện tử đều biết rằng quyền riêng tư, khả năng mở rộng và bảo mật là những vấn đề dành được sự quan tâm lớn. Mặc dù Bitcoin là đồng tiền điện tử phổ biến nhất trên thế giới nhưng những vấn đề này vẫn cần được giải quyết. Sứ mệnh của Taproot chính là để thực hiện điều đó.
Bitcoin đã từng trải qua nhiều thăng trầm nhưng nó đã chứng minh được mình là cây “Định Hải Thần Châm” giúp cho tiền điện tử có một chỗ đứng vững chãi. Mặc dù trong nhiều năm qua, đã có những vấn đề xuất hiện, chẳng hạn như việc Mt. Gox bị hack hay các đợt hard fork kém hay ho nhưng cộng đồng tiền điện tử vẫn sát cánh cùng Bitcoin.
Tuy nhiên, có một số vấn đề nhất định không thể bỏ qua. Một trong những vấn đề lớn nhất đó là quyền riêng tư. Bitcoin là một blockchain công khai, ai cũng có thể giám sát các giao dịch xảy ra trên mạng. Đối với một số người, đây là một mối quan ngại to lớn.
Bạn có thể tăng khả năng ẩn danh của mình thông qua các kỹ thuật như trộn coin và CoinJoins. Tuy nhiên, điều đáng buồn là không kỹ thuật nào trong đó có khả năng biến Bitcoin trở thành một loại tiền tệ riêng. Mặc dù vậy, Taproot lại khác, nó có thể giúp bạn tăng khả năng ẩn danh trên mạng.
Việc nâng cấp Taproot đã được nhiều người dự đoán là bước quan trọng đầu tiên nhằm giải quyết việc thiếu quyền riêng tư của Bitcoin cũng như các mối bận tâm liên quan khác. Thế nhưng, Taproot là gì và nó sẽ đem lại lợi ích gì cho Bitcoin? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu nhé.
Taproot là gì?
Taproot là một nhánh mềm giúp cải thiện các tập lệnh của Bitcoin, giúp tăng tính riêng tư và cải thiện các yếu tố khác có liên quan tới các giao dịch phức tạp. Các giao dịch trên mạng Bitcoin có thể sử dụng nhiều tình năng khác nhau, khiến chúng trở nên phức tạp hơn, trong đó có việc phát hành khóa thời gian, yêu cầu đa chữ ký, vv.
Taproot là gì?
Nếu không có Taproot, ai cũng có thể phát hiện các giao dịch sử dụng các chức năng phức tạp và đòi hỏi phải tạo nhiều giao dịch này. Tuy nhiên, bản cập nhật của Taproot sẽ biến việc “che giấu” tất cả các phần động của một giao dịch Bitcoin chứa nhiều tính năng trở nên khả thi. Vì vậy, dù là các giao dịch áp dụng các tính năng này, chúng vẫn sẽ có vẻ giống như một giao dịch duy nhất. Điều này là một trận thắng lớn đối với những người ủng hộ quyền riêng tư trên Bitcoin.
Trên thực tế, Taproot có thể che dấu việc có một tập lệnh Bitcoin đã chạy. Chẳng hạn, sử dụng Bitcoin với Taproot có thể khiến không ai có thể phân biệt được giao dịch đó được thực hiện trên kênh mạng Lightning, đó là một giao dịch ngang hàng hay là một hợp đồng thông minh phức tạp. Những người theo dõi một trong những giao dịch này sẽ không thấy gì khác ngoài một giao dịch ngang hàng. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng điều này không thay đổi được thực tế rằng ví của người gửi đầu và người nhận cuối sẽ bị lộ.
Đề xuất Taproot lần đầu được nhà phát triển Bitcoin Core, Greg Maxwell công bố vào tháng 1 năm 2018. Đến tháng 10 năm 2020, Taproot đã được xác nhập vào thư viện Bitcoin Core sau yêu cầu kéo do Pieter Wuille tạo ra. Để bản nâng cấp được triển khai đầy đủ, các nhà khai thác phải áp dụng quy tắc đồng thuận mới của Taproot. Phụ thuộc vào cách thức diễn ra của quá trình này, việc kích hoạt có thể sẽ mất vài tháng.
Dự kiến, Taproot sẽ được thực hiện cùng một bản nâng cấp khác có tên chữ ký Schnorr. Điều này không chỉ khiến việc triển khai Taproot trở nên khả thi mà nó còn cho phép một tính năng được nhiều người mong đợi: tổng hợp chữ ký.
Chữ ký Schnorr là gì?
Chữ ký Schnorr bao gồm một sơ đồ chữ ký bằng mật mã do Claus Schnorr – một nhà toán học và mật mã học người Đức phát triển. Mặc dù Schnoor đã bảo vệ thuật toán của mình bằng cách đăng ký bản quyền trong nhiều năm nhưng bản quyền này đã chính thức hết hạn vào năm 2008. Trong số nhiều lợi ích của mình, chữ ký Schnorr chủ yếu được biết đến vì sự đơn giản và hiệu quả trong việc tạo chữ ký ngắn.
Sơ đồ chữ ký được Satoshi Nakamoto (cha đẻ của Bitcoin) áp dụng này là Thuật toán chữ ký kỹ thuật số theo đường elip (ECDSA). Việc chọn ECDSA thay vì thuật toán chữ ký Schnorr là do ECDSA đã được sử rụng rộng rãi, dễ hiểu, an toàn, nhỏ gọn và là mã nguồn mở.
Tuy nhiên, sự phát triển của sơ đồ chữ ký điện tử Schnorr (SDSS) có thể sẽ là một điểm khởi đầu cho thế hệ chữ ký mới của Bitcoin và các mạng blockchain khác.
Một trong những ưu điểm chính của chữ ký Schnorr đó là chúng có thể lấy được nhiều khóa bên trong một giao dịch Bitcoin phức tạp và tạo ra một chữ ký đặc biệt duy nhất. Điều này có nghĩa rằng, các chữ ký từ nhiều bên tham gia giao dịch có thể được “tổng hợp” thành một chữ ký Schnorr duy nhất. Đây chính là tổng hợp chữ ký.
Taproot sẽ đem lại lợi ích gì cho Bitcoin?
Như chúng ta vừa thảo luận, Taproot sẽ mang lại những cải tiến lớn cho quyền riêng tư của Bitcoin. Khi được kết hợp với chữ ký Schnorr, Taproot cũng có thể thúc đẩy hiệu quả thực hiện các giao dịch. Ngoài cải thiện quyền riêng tư, Taproot còn có thể có những lợi ích sau:
- Giảm khối lượng dữ liệu được truyền và lưu trữ trên blockchain.
- Nhiều giao dịch trên một khối hơn (tỷ lệ TPS cao hơn).
- Phí giao dịch thấp hơn.
Một lợi ích khác của Taproot đó là chữ ký sẽ không còn dễ bị uốn, một rủi ro bảo mật đã được nhiều người biết tới trên mạng Bitcoin. Nói một cách đơn giản, tính dễ uốn của chữ ký về mặt kỹ thuật, sẽ khiến ta có thể thay thế chữ ký của một giao dịch trước khi nó được xác nhận. Bằng cách này, kẻ tấn công có thể khiến giao dịch như chưa hề diễn ra. Điều này khiến Bitcoin phải đối mặt với vấn đề chi tiêu kép, làm hủy hoại tính toàn vẹn của sổ cái phân phối.
Lời kết
Taproot là một bản nâng cấp được nhiều người mong đợi và ủng hộ. Nếu nó được triển khai cùng chữ ký Schnorr, chúng ta sẽ chứng kiến những cải thiện đáng kể về quyền riêng tư, khả năng mở rộng, bảo mật và hơn thế nữa. Những nâng cấp này cũng có thể khiến nhiều người quan tâm hơn tới mạng Lightening và khuyến khích multisig trở thành một tiêu chuẩn trong ngành.
Dù bạn có tham gia cộng đồng Bitcoin hay không thì những lợi ích bổ sung từ việc quyền riêng tư, hiệu quả và khả năng bảo mật được cải thiện vẫn sẽ tác động tới trải nghiệm của bạn khi sử dụng Bitcoin.