Để các giao dịch mua bán tiền điện tử diễn ra thuận lợi, trôi chảy, các sàn giao dịch đóng vai trò rất quan trọng trong giai đoạn này. Thị trường chia thành 2 loại sàn chính đó là sàn tập trung (CEX) và sàn phi tập trung (DEX). Bài viết sau đây của Review Invest sẽ là tổng quan kiến thức về sàn phi tập trung (DEX). Từ đó giúp bạn hiểu rõ về cách hoạt động, ưu nhược điểm của nó, đừng bỏ lỡ nhé!
Decentralized Exchange (DEX) là gì?
Decentralized Exchange (DEX) là một sàn giao dịch tiền điện tử phi tập trung. Theo đó, nó được phát triển trên nền tảng blockchain, hỗ trợ các giao dịch diễn ra nhanh chóng, tự động một cách trực tiếp giữa những người tham gia, mà không có sự giám sát của bất kỳ tổ chức trung gian nào.
Nói một cách đơn giản, mỗi người dùng đều có quyền kiểm soát, thực hiện giao dịch ngang hàng, chủ động theo dõi quỹ và các giao dịch của mình mà không cần sự có mặt của bên thứ ba. Điều này giúp hạn chế tối đa vấn đề bảo mật, hacker hoặc lừa đảo. Đặc biệt, mọi giao dịch đều không chịu phí thuế do việc kiểm soát nguồn tiền trong sàn phi tập trung (DEX) là rất khó.
Đánh giá ưu điểm và hạn chế của DEX
Ưu điểm của sàn DEX
Có quyền kiểm soát
Trái ngược với sàn CEX, người dùng sử dụng sàn Decentralized Exchange (DEX) được trao toàn quyền trong việc nắm giữ tài sản của chính mình. Thông qua sàn DEX, bạn sẽ được cấp một tài khoản để truy cập và tiến hành giao dịch ngang hàng thông qua các Smart Contract.
Tuy nhiên khi lựa chọn sàn DEX để tham gia, anh em nên quyết định kỹ lưỡng những sàn uy tín, đáng tin cậy vì sàn có thể khoá quyền truy cập tài khoản của bạn và gây ảnh hưởng tới sự tồn tại của các tài sản.
Không cần KYC
Thông thường, KYC là một hình thức mang tính bắt buộc nhằm xác minh danh tính tài khoản thông qua quy trình gửi giấy tờ tùy thân và bằng chứng địa chỉ. Nhiều người sẽ lo sợ vì ID cá nhân có thể bị lộ ra bất cứ lúc nào, hơn nữa đôi khi các sàn giao dịch sẽ có những yêu cầu khó khăn về giấy tờ, và bạn không thể đăng ký nhanh chóng được.
Với sàn DEX, các cá nhân có thể đăng ký tài khoản dễ dàng và không bị yêu cầu xác minh danh tính KYC, thay vào đó tất cả những gì bạn cần là một ví tiền điện tử. Thỉnh thoảng sẽ có một số vấn đề pháp lý buộc bạn phải tuân thủ, vì sàn DEX vẫn bị quản lí bởi một cơ quan pháp lí đặc thù.
Khả năng bảo mật cao
Với một thị trường tiền điện tử màu mỡ như vậy, hiện nay có không ít sàn giao dịch tập trung đang bị các hacker nhòm ngó và mon men thực hiện nhiều phi vụ gây ra hậu quả nghiêm trọng. Thế nhưng đối với sàn phi tập trung DEX, các hacker khó có khả năng tấn công hơn do tài sản của người dùng được lưu trữ trên Blockchain và bảo mật bởi các node trong mạng lưới.
Hạn chế của sàn DEX
Trải nghiệm người dùng chưa tốt
Phần lớn các sàn DEX khó sử dụng hơn so với sàn truyền thống, bởi nó tập trung cung cấp giao dịch theo thời gian khối. Hơn nữa, thay vì thiết lập lại mật khẩu một cách đơn giản như ở sàn CEX, thì đối với DEX, seed phrase (khóa bảo mật riêng tư) mới là yếu tố quan trọng.
Nếu chẳng may bạn quên seed phrase, tài sản trong ví sẽ mãi mãi nằm trong không gian mạng, đồng nghĩa với việc bạn không còn quyền kiểm soát tài sản của mình nữa.
Thanh khoản kém
So với các sàn giao dịch tập trung, thì khối lượng giao dịch trên sàn DEX thật sự rất nhỏ. Kéo theo sự thanh khoản kém, khiến bạn gặp khó khăn khi giao dịch mua bán tài sản ở một mức giá hợp lý. Thậm chí bạn có thể không tìm thấy cặp giao dịch mình mong muốn do cung và cầu chưa được cao.
Độ trễ giao dịch lớn
Độ trễ giao dịch trên sàn DEX cũng là một rào cản lớn chưa được khắc phục tốt. Nguyên nhân là bởi mỗi lệnh được lập ra luôn cần sự xác nhận của các nodes, việc này gây tốn nhiều thời gian, ảnh hưởng đến tốc độ giao dịch.
Nhà đầu tư mới tham gia nên dùng DEX hay CEX?
Thực tế là sàn DEX không dành cho những nhà đầu tư newbie, thay vì vậy bạn nên sử dụng sàn CEX để tập dần với các giao dịch, cách trade như thế nào…. Đến khi thành thạo, hiểu được sàn CEX, bạn có thể chuyển sang trải nghiệm DEX để đỡ bở ngỡ.
Sau đây là bảng so sánh giữa sàn DEX và CEX:
Top 5 sàn DEX tốt nhất hiện nay
Uniswap (v3)
Uniswap v3 là một version mới nhất của Uniswap. Uniswap v3 được nâng cấp nhằm đem lại tính khả dụng cao hơn cho người dùng. Cụ thể bạn có thể kiểm soát vốn tốt hơn, tốc độ giao dịch nhanh chóng hơn, cũng như cấu trúc phí gas có sự thay đổi đôi chút so với phiên bản trước đó nhờ tích hợp Optimism.
Thông qua các tính năng mới, Uniswap v3 còn hỗ trợ giảm thiểu rủi ro trượt giá và giảm giá, cung cấp thanh khoản tốt cho các nhà đầu tư. Từ đó giúp người dùng kiếm được lợi nhuận tối ưu.
Pancakeswap
Pancakeswap là sàn giao dịch phi tập trung có khối lượng giao dịch xấp xỉ Uniswap (v3) tính thời thời điểm hiện tại. Pancakeswap được xây dựng trên chuỗi Binance Smart Chain. Vì thế bạn có thể trao đổi dễ dàng các token chuẩn BEP20 cũng như có quyền biểu quyết dựa theo số lượng SYRUP token nắm giữ.
Sushiswap
Sushiswap cũng là một cái tên không thể không nhắc đến khi nói về sàn DEX. Nó được phát triển trên hệ thống mạng Ethereum, đã được tách ra từ giao thức Uniswap. Điểm đặc biệt của Sushiswap là sàn luôn khuyến khích các nhà đầu tư cung cấp thanh khoản để được nhận thưởng.
1inch.exchange
1inch.exchange là một sàn giao dịch DEX cũng rất được các nhà đầu tư quan tâm. Tại đây, bạn có thể thực hiện các giao dịch mua bán cho nhiều loại token khác nhau ở giá tốt, hoán đổi các token… mà không mất bất kỳ phí giao dịch, gửi hoặc rút tiền nào.
Tóm lại, 1inch.exchange là một công cụ tập hợp các loại sàn DEX, cho phép bạn thực hiện giao dich, swap trên vô số loại token với mức trượt giá thấp.
Raydium
Raydium là một công cụ đem lại tính thanh khoản cao cho các sàn giao dịch. Raydium được phát triển trên nền tảng Solana và sử dụng order book của Serum DEX. Bởi thế nên nó được thừa kế nhiều tính năng ưu việt của Serum như thanh khoản nhanh, tốc độ giao dịch thần tốc, hỗ trợ người dùng thu được lợi nhuận tốt hơn.
Lời kết
Bài viết trên đây là những đánh giá chi tiết về ưu điểm, hạn chế của sàn Decentralized Exchange (DEX), hy vọng sau khi tham khảo tất tật bạn sẽ có cái nhìn toàn diện hơn về một công cụ hỗ trợ giao dịch tiền điện tử này.
Mặc dù hệ sinh thái của các sàn DEX còn sơ sài và ít người dùng, song với sự phát triển mạnh mẽ của DeFi và crypto, sàn DEX trong tương lai có thể đem lại trải nghiệm người dùng tốt hơn.
