Ra mắt vào năm 2015, Ethereum được biết đến là một nền tảng phần mềm mở dựa trên công nghệ blockchain và hiện tại là một đồng tiền mã hóa phổ biến thứ 2 sau Bitcoin với MarketCap gần 180 tỷ USD.
Chính sự thành công của Ethereum, nhiều nền tảng chi phí thấp, tốc độ nhanh đã nổi lên và được mệnh danh như “ETH killer”. Nhưng như anh em thấy, Ethereum vẫn có tiếng nói riêng của mình với nhiều dApps hiện diện, số lượng lớn users và ngôn ngữ lập trình riêng, Solidity – tiêu chuẩn cho các Smart Contract.
Sự thành công của Ethereum đã gần như tạo ra một thế độc quyền. Tuy vậy Ethereum vẫn còn rất nhiều vấn đề cần phải giải quyết.
Những khe hở cho “ETH killers”
Với sự gia tăng về số lượng người dùng, sự bùng nổ của tài chính phi tập trung đã dẫn đến tắc nghẽn mạng lưới và đẩy phí gas tăng mạnh. Phí gas của ETH trung bình xoay quanh 14 USD trên 1 giao dịch.
Điều này làm giới hạn trải nghiệm của người dùng, khi những nhà đầu tư nhỏ khó có thể tiếp cận nền tài chính phi tập trung, và khiến Defi trở nên “Unusable” (không thể sử dụng được).
Chớp lấy thời cơ, Solana đã làm mưa làm bão gần đây với một hệ sinh thái đồ sộ, transfered speed lẫn cost đều nhanh và rẻ với chỉ 14 giây và tốn khoảng 0.007 cent; hay hệ sinh thái Polkadot vớt Tx speed và cost đều rẻ gấp trăm lần ETH. Nhiều anh em gọi Solana hay Polkadot như cách gọi vui “ETH killers”.
Nhưng còn có 1 hệ sinh thái còn khắc phục tốt nhược điểm của ETH hơn cả Solana lẫn Polkadot với TX Speed và Tx Cost lần lượt 1-2 giây và 0.00001 USD trên 1 giao dịch – Fantom. Nhưng bản thân Fantom không tự nhận mình là “ETH killer” mà họ có một tầm nhìn cao cả hơn anh em ạ!
Fantom – Giải pháp cứu cánh cho phí Gas ngất ngưỡng của ETH
Anh em có thể hiểu đơn giản, thay vì các nền tảng “tranh giành” khách lẫn nhau, thì tại sao chúng ta không cùng xây dựng thêm cơ sở vật chất để cùng nhau chứa được nhiều khách hơn.
Đó chính là tầm nhìn của Fantom: Trở thành một giải pháp để chuyển một phần tải của Ethereum sang mạng hiệu suất cao của Fantom.
FTM và ETH: Non-zero Sum Game
Chắc anh em hiểu cụm từ Non-zero Sum Game (trò chơi có tổng khác không). Nếu Fantom cùng đi chung hướng với Ethereum, cả hai cùng chung mục đích giải quyết chung vấn đề thì sẽ tạo ra một ván bài có lợi cho đôi bên.
Vấn đề của Ethereum khi kết hợp với Fantom, điều đó lại tạo thành một cơ hội là đằng khác ấy chứ.
Crosschain: bắc cầu giữa ETH và FTM
Đối với End-user (người dùng cuối), bản thân họ đâu có quan tâm họ đang dùng chuỗi nào, và có lẽ họ cũng chả quan tâm lắm nền tảng nào sẽ “kill” nền tảng nào. Thứ mà End-user quan tâm duy nhất chính là sản phẩm, và đó là thứ mà các nhà xây dựng Blockchain hướng đến.
Vậy thì Cross-chain chính là giải pháp.
Cross-chain cho phép các chuỗi khác nhau giao tiếp và chia sẻ tài sản kỹ thuật số với một dòng chảy liền mạch, tạo ra một mạng lưới quy mô lớn.
Môi trường của Fantom
Hiện tại, Fantom đang tập trung vào việc tạo ra một môi trường lý tưởng để giúp Ethereum mở rộng quy mô, cụ thể:
- Liên tục cải tiến công nghệ cơ bản — Lachesis — công cụ đồng thuận aBFT cho phép các giao dịch hoàn tất trong vài giây và chi phí chỉ tính bằng một phần mấy cent.
- Các giao dịch tốc độ cao và chi phí thấp mở ra một thế giới hoàn toàn mới cho DeFi. Các nhà phát triển đang cố gắng giải quyết nhược điểm của Ethereum.
- Tương thích hoàn toàn với Ethereum, các nhà phát triển có thể triển khai dApps của họ trên Fantom giống như trên Ethereum.
- Thiết lập các cầu nối đến và đi từ Ethereum.
Một số người dùng Fantom Finance có thể muốn sử dụng một số dApp DeFi trên Ethereum. Và ngược lại, một số người dùng hiện đang sử dụng Ethereum dApps có thể quan tâm đến việc sử dụng các ứng dụng DeFi của Fantom.
Với tính năng staking Liquid mới được phát hành, các nhà đầu tư Fantom có thể sử dụng FTM đã stake của họ làm tài sản thế chấp để mint (đúc) fUSD và sử dụng nó trên Ethereum, theo cách tương tự mà mọi người hiện đang làm với Ethereum và DAI (1 stable coin được dùng phổ biến trong Defi).
Bằng cách tạo ra các sản phẩm như Fantom Finance, cả 2 vấn đề về phí và thời gian giao dịch đã được giải quyết. Đồng thời cũng tạo các lựa chọn thay thế cho các dApps trên Ethereum.
Tiến độ của Fantom
Cầu nối
Về phía cầu nối, Fusion đã triển khai AnySwap trên Fantom. Ren Protocol đang xây dựng một cầu nối đa chuỗi (multi-chain bridge) và Fantom cũng đang phát triển cầu nối của riêng mình để có khả năng phục hồi và cung cấp cho người dùng các tùy chọn bổ sung.
Oracles
Oracles là là nguồn cấp dữ liệu (data), cho phép dịch vụ của bên thứ ba cung cấp cho các hợp đồng thông minh (smart contracts) những thông tin bên ngoài thế giới thực vào trong thế giới blockchain.
Để cung cấp cho các nhà phát triển sự linh hoạt hơn — bên cạnh việc hỗ trợ Máy chủ ảo Ethereum (EVM) — Fantom cũng đã tích hợp Oracles. Oracles là một thành phần cần thiết và quan trọng của dApps.
Hiện tại, Oracles của Band Protocol đang hoạt động hoàn toàn trên Fantom và quá trình tích hợp Chainlink đang được tiến hành. Ngoài những điều đó, Fantom còn sẽ có Oracles của riêng mình.
Việc có nhiều nhà cung cấp đến từ lý do Fantom là một Blockchain phi tập trung. Fantom muốn cung cấp cho các nhà phát triển sự tự do lựa chọn hoàn toàn đối với các công cụ họ muốn sử dụng, thay vì đưa ra quyết định tùy tiện.
Fantom Finance
Đầu tháng 12/2020, Fantom đã đạt được một cột mốc quan trọng: Ra mắt Liquid staking. Với Liquid staking, anh em có thể unlock giá trị FTM đã stake của mình và sử dụng nó trong hệ sinh thái Fantom mà không ảnh hưởng đến bảo mật mạng.
Ngoài ra hiện tại, anh em cũng có thể đúc sFTM (synthetic Fantom) — một tài sản tổng hợp được gắn với giá trị của FTM, theo tỷ lệ 1:1 so với FTM đã staked. Minting sFTM không có phí.
Ngoài ra, để đơn giản hóa quy trình, anh em chỉ có thể mint 100% giá trị FTM đã staked và tất nhiên không cần phải sử dụng tất cả sFTM đã mint. Sau đó, anh em có thể sử dụng sFTM để mint các tài sản tổng hợp khác trong Fantom Finance.
Trong tương lai, Liquid staking sẽ cho phép dòng chảy giá trị (flow of value) hướng tới fLend, fTrade và các Ethereum Dapps — sau khi các cầu nối được ra mắt.
Những bước tiếp theo của Fantom
- fLend và fTrade (trước đây là fSwap) đang được phát triển.
- Quản trị (Gorvernance): Fantom cũng đang hoàn thiện quản trị theo chuỗi (on-chain gorvernance). Nó sẽ có một số đặc điểm nâng cao không phổ biến đối với quản trị thông thường. User sẽ có thể đưa ra đề xuất và bỏ phiếu bằng FTM của họ.
- Tích hợp cầu nối và oracles.
- Hỗ trợ trên ví trữ lạnh Ledger.
Ý kiến cá nhân
“Ethereum Killer” có lẽ không nên dành để nói về những thứ khắc phục nhược điểm của Ethereum. Một thị trường phi tập trung, việc hỗ trợ nhau, hay hướng đến mục tiêu chung như cách mà Fantom – “Ethereum Helper” nghe sẽ tương lai hơn rất nhiều.
Không phải tự nhiên khi Alameda Research (lead bởi Sam Bankman-Fried, Founder FTX) đầu tư 35 triệu USD vào Fantom Foundation. Như mình có đề cập ở trên, việc User tham gia vào một thị trường phi tập trung, thứ họ quan tâm duy nhất: Sản phẩm họ có thể sử dụng, chứ không phải ai diệt trừ ai.
Vậy mình nhận thấy tầm nhìn của Fantom rất hay, họ hướng đến một mục đích chung đôi bên có lợi, không chỉ user mà bản thân hệ sinh thái Ethereum nữa.
Hi vọng thông qua bài viết sẽ tiếp thêm động lực cho anh em HODLers, giúp anh em hiểu rõ hơn hướng đi của Fantom, cũng như là những gì họ đang và sẽ làm.
